In overleg met de huisarts kunt u ervoor kiezen een spiraal te laten plaatsen, meestal kan dit bij de huisarts zelf.

De huisarts plaatst het spiraaltje meestal tijdens of vlak na je ongesteldheid (tussen de 1e en 7e dag vanaf het begin van je ongesteldheid). Je bent dan zeker niet zwanger. En het spiraaltje beschermt ook meteen tegen zwangerschap. Als je het spiraaltje op een andere dag laat plaatsen: dan moet je misschien eerst een zwangerschapstest doen om zeker te weten dat je niet zwanger bent.

Je kunt 1 uur voor het plaatsen een pijnstiller slikken. Dit kan pijn tijdens en na het plaatsen minder maken. Slik bijvoorbeeld:
paracetamol : 2 tabletten van 500 milligram of naproxen : 1 tablet van 500 milligram. 

Zeg het tegen de huisarts als je een SOA zou kunnen hebben. De huisarts vraagt er meestal ook naar. Soms is een test en/of behandeling nodig. Als je een SOA hebt tijdens het plaatsen kun je een ontsteking bij de eierstokken krijgen.

U gaat liggen met gespreide benen. Er wordt een speculum (eendenbek) in de vagina ingebracht om de baarmoedermond goed te kunnen zien. De baarmoedermond wordt met een speciale tang vastgepakt. Vervolgens wordt met een staafje de diepte van de baarmoeder gemeten. Dit kan een onaangenaam gevoel geven. Daarna wordt het spiraaltje via een dun hulsje naar binnen geschoven. Er zitten twee draadjes aan vast die uit de baarmoedermond hangen. Deze draadjes zijn nodig om het spiraaltje later weer te kunnen verwijderen. Het hulsje wordt weer teruggetrokken en de draadjes worden op maat geknipt.

Na het inbrengen van een spiraaltje kunt u zich even duizelig voelen. Wanneer u zich weer goed voelt, kunt u direct naar huis. De huisarts bespreekt met u of controle nodig is. Wanneer u van tevoren een pijnstiller heeft ingenomen helpt die nog een paar uur. Heeft u geen pijnstiller ingenomen dan kunt u dat, zo nodig, achteraf alsnog doen.

Noteer in uw agenda wanneer het spiraaltje is ingebracht, welk soort spiraaltje het is en wanneer het vervangen moet worden. Zo kunt u het spiraaltje op tijd weer laten verwisselen of laten verwijderen.

Wanneer bellen bij een spiraaltje? 
Bel dezelfde dag je huisarts als je 1 of meer van deze klachten krijgt in de eerste dagen na plaatsen van het spiraaltje:

• ongewoon vocht of slijm uit je vagina (bijvoorbeeld veel meer dan je gewend bent, met een andere kleur of een sterke geur)
• veel buikpijn die niet weggaat of steeds erger wordt
• koorts
• veel vaginaal bloedverlies

Bel ook met je huisarts als 1 of meer van deze dingen voor jou kloppen: 

• Je houdt steeds afscheiding, buikpijn of bloedverlies.
• Je hebt een spiraaltje en denkt toch zwanger te zijn.
• Je denkt dat het spiraaltje niet goed meer zit.
• Je wil je spiraaltje laten vervangen of weghalen.

Spiraaltje en de overgang

Ben je in de overgang? Vanaf 1 jaar na je laatste ongesteldheid kun je met voorbehoedmiddelen stoppen. Meestal is dat rond de leeftijd van 52 jaar. De kans op zwangerschap is daarna heel klein.
Als je na je 45ste een nieuwe hormoonspiraal hebt gekregen, dan kun je deze met 52 jaar laten verwijderen.
Als je je daarbij onzeker voelt, kan je tijdelijk een condoom gebruiken, bijvoorbeeld 6 maanden lang.
Bespreek het met de huisarts als je nog steeds elke maand ongesteld wordt. Dan kun je misschien toch nog zwanger worden.

Verwijderen
De huisarts verwijdert het spiraaltje door aan de touwtjes te trekken. Dit gaat heel snel. Het doet heel kort pijn. Het doet minder pijn dan het plaatsen. Wil je na het verwijderen niet zwanger worden, volg dan deze adviezen op:

• Heb 7 dagen voor het verwijderen geen seks of alleen seks met condoom.
• Of laat het spiraal verwijderen als je ongesteld bent.
• Laat gelijk een nieuw spiraaltje plaatsen. Of kies een ander voorbehoedmiddel 

Wil je wel zwanger worden? Bereid je dan goed voor. Begin al met slikken van foliumzuur voordat je het spiraaltje laat verwijderen.